Wiktoria Wawszczak: Jest z nami Profesor Luis Javier Penton Herrera – wykładowca języka angielskiego na naszej uczelni.
Profesorze, to wielka duma dla nas, że został Pan nagrodzony nagrodą TESOL Teacher of the Year (przyp. TESOL to organizacja zrzeszająca nauczycieli języka angielskiego jako drugiego języka)
Luis Pentón Herrera: Bardzo dziękuję
WW: Co zainspirowało Pana do zostania nauczycielem?
LPH: Moja podróż w nauczaniu zaczęła się w 2011/2012 roku. Pracowałem w organizacji non-profit i zdałem sobie sprawę z tego, że nie to jest moją pasją. Zacząłęm więc wolontariat społeczny i pewnego dnia zostałem poproszony o poprowadzenie zajęć dla imigrantów i w momencie, gdy rozpocząłem te zajęcia od razu zdałem sobie sprawę z tego, że nauczanie to moja pasja. Wtedy zacząłem uczyć, a reszta to historia.
WW: To była świetna historia. Czy mógłby nam Pan powiedzieć – czy każdy może nauczyć się angielskiego? Czy kiedyś jest za późno, by nauczyć się nowego języka?
LPH: Nigdy nie jest za późno na naukę języka! Każdy człowiek w każdym wieku może uczyć się języków.
Uczę angielskiego i hiszpańskiego i mój najstarszy uczeń – o ile dobrze pamiętam – miał 71 lat, gdy rozpoczął naukę. Gdy miał 74 lata nauczył się hiszpańskiego.
Każdy może uczyć się w każdym wieku.
WW: To dla mnie dobra wiadomość.
Moje następne pytanie do Pana to – czy są jakieś różnice w jakości i szybkości nauki, gdy jest się uczonym przez nauczyciela, który pochodzi z innego kraju versus przez nauczyciela-rodaka? Zadaję to pytanie, ponieważ wiem, że pochodzi Pan z Kuby i uczy Pan angielskiego ludzi różnych narodowości – pochodzenia polskiego, ukraińskiego, azerbejdżańskiego. Czy są jakieś różnice?
LPH: Tak naprawdę w kwestii uczenia się i nauczania, uważam, że najważniejszy element to dobra, pełna szacunku relacja uczeń-nauczyciel, w której każdy czuje się komfortowo. Nie ma znaczenia jakie języki znamy, o ile mamy taką dobrą relację. Na koniec dnia myślę, że nie robi to różnicy w jakim języku się mówi, najważniejsze jest czy jesteśmy w stanie dobrze czuć się przy sobie.
WW: To kieruje mnie do kolejnego pytania – czy ma znaczenie to czy nauczyciel jest native speakerem?
LPH: Wcale nie. Właściwie jest to coś, z czym borykamy się jako nauczyciele języka angielskiego. Dużo rozmawialiśmy o rodzimych użytkownikach języka i o tym, co oferują w porównaniu z obcokrajowcami. Jak już mówiłem – język ojczysty nauczyciela nie ma większego znaczenia. To, co naprawdę się liczy, to umiejętność nawiązania kontaktu na linii nauczyciel-uczeń. Jeśli uczniowie czują się zmotywowani, jest to najważniejszy element nauki języka.
WW: Jasne, wracając do Pana doświadczeń, czy mógłby nam Pan opowiedzieć o najtrudniejszej sytuacji, z którą spotkał się Pan jako nauczyciel?
LPH: Miało to miejsce, gdy uczyłem w roku 2013/2014. Wykładałem na uniwersytecie w Maryland. Miałem studenta, który służył w wojsku i cierpiał na zespół stresu pourazowego (PTSD). Starał się, ale nie mógł sobie poradzić po tych wszystkich doświadczeniach. Było to trudne, bo wszyscy byliśmy już dorośli i jego problemy z radzeniem sobie wpływały na całą klasę. Na szczęście z ulgą wymyśliłem pewne strategie, które pomogły mu poradzić sobie na zajęciach i nawiązać kontakt z rówieśnikami, a także pomóc mu zrozumieć swoje umiejętności i swoje problemy.
WW: To była wspaniała historia. Dziękuję Panu za nią. Moje kolejne pytanie brzmi: czy nauczyciele mogą zmieniać świat? Czy sądzi Pan, że stawianie małych kroków jako nauczyciel może doprowadzić do lepszego świata?
LPH: To świetne pytanie. Dziękuję. Cóż, myślę, że głównie dlatego nauczyciele wykonują zawód nauczyciela. Ostatnio dużo rozmawiałem z moimi kolegami – właśnie wróciłem z konferencji – i myślę, że wszyscy wybraliśmy zawód nauczyciela – w mojej konkretnej sytuacji nauczyciela języków – ponieważ naprawdę wierzymy, że możemy zmienić świat. Nauczanie daje szansę na powstanie wszystkich innych zawodów. Bez nauczycieli tak naprawdę nie ma społeczeństwa, bo tak naprawdę nie ma edukacji. Zdecydowanie, na 100% – nauczyciele mogą zmieniać świat!
WW: Miło to słyszeć. Ja też uważam, że nauczyciel to jeden z najważniejszych zawodów.
Znam publikacje Pana Profesora i wiem, że jest Pan osobą przeciwdziałającą nierównościom. Dlaczego zdecydował się Pan jednak pozostać w nauczaniu, a nie w innej dziedzinie, która zajmuje się walką z nierównością?
LPH: Dziękuję za to pytanie. Myślę, że każdy może zrobić coś dobrego w swojej przestrzeni. Moją przestrzenią jest edukacja i uważam, że edukacja to najlepsza i największa platforma, którą możemy wykorzystać do zmiany świata, ale także do walki z nierównością. Społeczeństwo i edukacja są zawsze ze sobą powiązane, dlatego nierówność w edukacji oznacza nierówność w społeczeństwie. Dlatego zdecydowałam się pozostać w edukacji – aby walczyć z nierównością od jej podstaw. Myślę, że edukacja jest najważniejszą przestrzenią do walki i mówienia o nierównościach.
WW: To była piękna odpowiedź. Dziękuję za nią. Czy ma Pan jakieś rady dla osób uczących się nowego języka?
LPH: Tak. Mam radę dla uczących się angielskiego i innych języków: bądź zmotywowany! Znajdź coś, co możesz połączyć z językiem i kulturą, aby zachować motywację. Uczymy się od lat i badania wciąż dostarczają bardzo mocnych dowodów na to, że motywacja jest najważniejszym elementem w nauce języków. Musimy utrzymać motywację jako osoby uczące się języków i mówię to nawet sobie, jako osobie uczącej się różnych języków – teraz uczę się też polskiego. Codziennie musimy znaleźć sposób, aby pogratulować sobie za to, co robimy w zakresie nauki języków. Jest to trudne zadanie, ale nie jest niemożliwe. Moja rada jest więc taka: motywuj się każdego dnia, a wtedy będziesz mógł dalej iść do przodu.
WW: Super, i na koniec, jakieś rady dla początkujących nauczycieli?
LPH: Bądź cierpliwy wobec siebie i swoich uczniów. Zawsze. Kiedy jesteśmy nowymi nauczycielami – mówię tu na podstawie mojego doświadczenia, ale także doświadczeń kolegów – jesteśmy tak pełni energii, że chcemy po prostu wejść do klasy i zacząć uczyć, chcemy od razu widzieć postępy naszych uczniów. Ale musimy uzbroić się w cierpliwość. Musimy być cierpliwi wobec uczniów, musimy być także cierpliwi wobec siebie, bo w przeciwnym razie wypalimy się. Więc bądź cierpliwy wobec siebie, bądź cierpliwy wobec swoich uczniów. Cierpliwość jest najważniejszą rzeczą w nauczaniu.
WW: Dziękuję bardzo.
LPH: Dziękuję za rozmowę i pytania.
Obejrzyj wywiad: https://www.youtube.com/watch?v=0bb5NQJ2SbI